GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| E211.3B3 | Scada Sistemler | Seçmeli Ders Grubu | 2 | 3 | 2,00 |
Dersin Seviyesi
Önlisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
[DersinAmaci]
Gözetimli Kontrol ve Veri Toplama (SCADA) Sistemleri ile ilgili temeller ve uygulama alanlarının kavranması, programlanabilir denetleyicilerin (PLC) SCADA sistemlerindeki yeri, bir SCADA paket yazılımı kullanılarak SCADA ve PLC programlarının yazılabilmesi ve PLC aracılığı ile sistemlerin kontrol edilebilmesi için gerekli yeterliliklerin kazandırılması.
Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri
Öğr. Gör. M. Reşit Çorapsız
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Gözetimli Kontrol ve Veri Toplama (SCADA) sistemlerinin genel yapısı, işlevleri, kontrol mimarileri, ağ yapıları, endüstriyel haberleşme protokollerini ve otomasyon sistemlerdeki yerini kavrayabilme. |
| 2 | SCADA paket yazılımını kullanabilme ve görsel programlar oluşturabilme. |
| 3 | Bir kontrol sistemi için SCADA uyumlu PLC programı ile SCADA görsel programını yazabilme ve bu programı PLC aracılığıyla işletebilme becerisini kazanabilme. |
| 4 | Laboratuvar uygulamalarında grup içinde uyumlu çalışabilme ve takım çalışmasının gerektirdiği görevlerini yerine getirebilme. |
| 5 | Araştırma yöntemlerini kullanarak proje ve rapor hazırlayabilme. |
| 6 | SCADA sistemleri konusunda teknolojik gelişmeleri takip edebilme ve bu alanda kendini geliştirebilme. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Gözetimli Kontrol ve Veri Toplama (SCADA) sistemleri ile ilgili temel kavramlar, işlevleri, önemi ve uygulama alanları; SCADA sistemlerinde kontrol mimarileri, iletişim ağları, endüstriyel haberleşme protokolleri ve SCADA protokolleri; programlanabilir denetleyicilerin (PLC) otomatik kontrolde ve SCADA sistemlerindeki yeri ve uygulama alanları; RTU tabanlı SCADA sistemleri; SCADA yazılımı kullanarak görsel programlama; bir kontrol sistemi için PLC ve SCADA programlarının yazılarak PLC aracılığıyla işletilmesi ve Modbus TCP/IP haberleşmesi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | Gözetimli Kontrol ve Veri Toplama (SCADA) sistemleri ile ilgili kavramlar, işlevleri, önemi ve uygulama alanları, SCADA sistemlerinin otomasyondaki yeri; SCADA sistemlerinde kullanılan kontrol mimarileri | Yok | Yok |
| 2 | SCADA sistemlerinde ağ iletişimi: yerel alan ağı (LAN) ve geniş alan ağı (WAN); Modbus, Profibus, DeviceNet, EtherNet/IP, vb. endüstriyel iletişim protokolleri ve özel SCADA protokolleri | Yok | Yok |
| 3 | PLClerin otomatik kontroldeki ve SCADA sistemlerindeki yeri, uygulama alanları; SCADA ile PLC ve diğer akıllı cihazlar arasındaki veri aktarımında kullanılan fiziksel veri iletim ortamları ve endüstri standartları: RS-232, RS-485, CAT5, RG6 | Yok | Yok |
| 4 | SCADA sistemlerinin incelenmesi: donanım ve aygıt yazılımı; RTU tabanlı SCADA sistemleri | Yok | Yok |
| 5 | SCADA yazılımını kullanarak görsel programlamaya giriş: proje oluşturma, grup oluşturma, sunucuları yapılandırma, aygıt ekleme ve yapılandırma; etiket, trend, alarm ve grafik sayfaları oluşturma | Yok | Yok |
| 6 | SCADA yazılımını kullanarak görsel programlama: kontrol paneli oluşturma, grafik nesneleri çizimi ve değiştirilmesi, simgelerin animasyonu ve analog değerlerin oluşturulması. | Yok | Yok |
| 7 | SCADA yazılımı ile görsel programlama: Alarm ve trend sayfalarının yapılandırılması, Runtime göstergelerinin çalıştırılması, güvenliğin uygulanması, Runtime Menüleri oluşturma, projelerin yönetimi | Yok | Yok |
| 8 | Ara Sınav | Yok | Yok |
| 9 | Genie ve Super Genie oluşturma, kütüphaneye ekleme ve projede kullanımı | Yok | Yok |
| 10 | SCADA ve PLC için yapılandırma ayarlarının yapılması, haberleşme protokolünün seçilmesi, Ethernet portu üzerinden CAT5 bağlantı ile Modbus TCP/IP yapılandırılması | Yok | Yok |
| 11 | İleri düzey komutlar ile PLC programlama: PWM ile SCADA uyumlu motor hız ve yön kontrol programının yazılması | Yok | Yok |
| 12 | SCADA programlama: motor hız ve yön kontrolüne ait SCADA görsel programının yazılması; yapılandırma ayarları, haberleşme protokolü seçimi, Ethernet portu üzerinden Modbus TCP/IP yapılandırması | Yok | Yok |
| 13 | İleri düzey komutlar ile PLC programlama: PLC analog modülleri ile SCADA uyumlu PID kontrol programının yazılması. | Yok | Yok |
| 14 | SCADA programlama: PID kontrol programlarının yazılması. | Yok | Yok |
| 15 | SCADA projelerinde kullanılmak üzere simgelerin oluşturulması ve kütüphaneye eklenmesi; Active-X denetimi | Yok | Yok |
| 16 | Yıl Sonu Sınavı | Yok | Yok |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
SCADA Sistemler (MEGEP)
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 1 | 14 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 5 | 5 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 60 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | PÇ 19 | PÇ 20 | PÇ 21 | PÇ 22 | PÇ 23 | PÇ 24 | PÇ 25 | PÇ 26 | PÇ 27 | PÇ 28 | PÇ 29 | PÇ 30 | PÇ 31 | PÇ 32 | PÇ 33 | PÇ 34 | PÇ 35 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
| ÖÇ 2 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
| ÖÇ 3 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
| ÖÇ 4 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
| ÖÇ 5 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
| ÖÇ 6 | 5 | 4 | 2 | 2 | 1 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | 4 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 3 | 3 | 1 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek